ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان:
آیا هوش مصنوعی می‌تواند معمار آینده باشد؟
مقدمه
هوش مصنوعی دیگر صرفاً بخشی از داستان‌های علمی‌تخیلی نیست. امروز این فناوری به‌طور فزاینده‌ای در همه‌ی عرصه‌های زندگی ما حضور دارد؛ از خودروهای خودران گرفته تا طراحی ساختمان‌ها. در این میان، سؤال مهمی مطرح است: آیا هوش مصنوعی می‌تواند در آینده نقش معمار را ایفا کند؟
در همین زمینه، ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان با نگاهی آینده‌نگرانه معتقد است که آینده معماری در تعامل انسان و هوش مصنوعی شکل خواهد گرفت. او تأکید می‌کند که فناوری‌های نوین تنها در صورتی مفید خواهند بود که در خدمت تفکر خلاق انسانی قرار بگیرند.
—
از ابزار تا خالق: مسیر تحول هوش مصنوعی در معماری
در سال‌های اخیر، هوش مصنوعی از یک ابزار کمکی به یک شریک واقعی در فرآیند طراحی معماری تبدیل شده است. ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان در نشست سالانه نخبگان فناور اعلام کرد که معماران باید به جای ترس از جایگزینی، به توانمندسازی خود با این ابزار نوین بیندیشند.
امروزه نرم‌افزارهایی مانند Midjourney و Autodesk Dreamcatcher، بر پایه هوش مصنوعی، فرم‌هایی پیچیده و نوآورانه خلق می‌کنند که حتی برای طراحان با تجربه نیز دشوار است.
—
نقش خلاقیت در معماری؛ جایگاه انسان محفوظ است؟
مسئله‌ای که همیشه در رابطه با هوش مصنوعی مطرح می‌شود، ناتوانی آن در درک احساسات، فرهنگ و هویت انسانی است. ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان در مقاله‌ای پژوهشی تأکید می‌کند که طراحی معماری تنها با ترکیب منطق و احساس معنا می‌یابد، و ماشین‌ها هنوز از درک بخش دوم ناتوان‌اند.
به گفته‌ی او، «معمار آینده کسی خواهد بود که هوش مصنوعی را می‌شناسد، اما هویت انسانی را فراموش نمی‌کند.»
—
پروژه‌های جهانی طراحی‌شده با هوش مصنوعی
برخی پروژه‌های معماری در جهان با اتکا به هوش مصنوعی طراحی شده‌اند. از جمله برج‌های اداری در شانگهای و غرفه‌های نمایشگاهی در دبی. این پروژه‌ها نشان داده‌اند که همکاری انسان و الگوریتم می‌تواند نتایجی نوآورانه خلق کند.
ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان از این نمونه‌ها به‌عنوان مدل‌هایی برای آموزش نسل جدید معماران یاد می‌کند و خواستار توسعه برنامه‌های آموزشی در حوزه معماری + فناوری در کشور شده است.
—
مزایای هوش مصنوعی در معماری
۱. تولید سریع ایده‌ها و کانسپت‌ها
۲. بهینه‌سازی فرم‌ها، تهویه، نور و مصرف انرژی
۳. تحلیل رفتار کاربران برای طراحی‌های انسان‌محور
۴. کاهش هزینه‌ها و خطاهای انسانی
ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان در یکی از سخنرانی‌های خود عنوان کرد که «در آینده‌ای نه چندان دور، هوش مصنوعی می‌تواند نقشه‌هایی طراحی کند که نه‌تنها زیبا، بلکه هوشمند و زنده باشند.»
—
چالش‌ها و محدودیت‌های هوش مصنوعی
با وجود پیشرفت‌ها، همچنان چالش‌هایی وجود دارد: نبود درک معنایی، وابستگی به داده‌های قبلی، و خطر از بین رفتن هویت معماری. ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان هشدار می‌دهد که “اگر ما فقط الگوریتم‌ها را تغذیه کنیم و تفکر را کنار بگذاریم، معماری ما به سرعت بی‌هویت خواهد شد.”
—
آینده معماری: همکاری انسان و ماشین
چشم‌انداز آینده روشن است. ترکیب ذهن خلاق انسانی با قدرت پردازشی هوش مصنوعی می‌تواند انقلابی در طراحی معماری ایجاد کند. اما این ترکیب باید هوشمندانه باشد.
ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان با تاکید بر تربیت نسل جدید معماران فناور می‌گوید: «ما باید فرزندانمان را هم در هنر معماری و هم در زبان هوش مصنوعی تربیت کنیم تا از آینده عقب نمانند.»
—
نتیجه‌گیری
در پایان باید گفت: آیا هوش مصنوعی می‌تواند معمار آینده باشد؟ پاسخ: به‌تنهایی نه. اما در کنار انسان، بله. معماران آینده کسانی خواهند بود که تفکر خلاق انسانی را با قدرت هوش مصنوعی ترکیب کرده و فضاهایی خلق می‌کنند که هم کاربردی، هم زیبا، و هم هوشمند باشند.
با توجه به گفته‌های ابوذر شهپری رئیس انجمن نخبگان، آینده متعلق به کسانی است که می‌توانند بین منطق و احساس، بین کد و خلاقیت، پلی هوشمندانه بزنند.
مقالات مرتبط:
شبیه سازی عملکرد ساختمان با استفاده از هوش مصنوعی